Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Kürtaj Haberleri Söyleminde Şiddetin İktidarı

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 2, 179 - 201, 30.11.2015

Nüket Elpeze Ergeç

https://doi.org/10.24955/ilef.305322

Öz

Bu çalışmada şiddet, Michel Foucault’nun biyoiktidar kavramı ile haber metinlerindeki
söylemler üzerinden açıklanmıştır. Çalışmada “kürtaj yasası” haberleri örnekleminde
biyoiktidar kavramı ve şiddet, Foucaultcu bir yaklaşımla incelenmiştir. Şiddet kavramı,
ihlâl olarak kabul edilen tanımı üzerinden hareket edilerek, inceltilmiş şiddet pratiğinin bir
görünümü ve biyoiktidarın bir yansıması olarak ele alınmıştır. İktidar ve şiddet ilişkisindeki
eklemlemeleri belirlemek için eleştirel bir okuma yapılan çalışmada, Foucault’nun önerdiği
beden üzerinde yaşayan iktidara dönüşüm bir düşünce pratiği olarak görülmüştür. Kürtaj
haber söylemleri eleştirel söylem analizi ile incelenmiştir. Çalışmada; disiplin eden, beden
ve nüfusa ilişkin her şeyi düzenleyen iktidarın her yerde olduğu, şiddeti haklılaştırdığı ve
normalleştirdiği haber söylemleri aracılığıyla ortaya konulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Foucault biyoiktidar kürtaj hakkı şiddet söylem

Kaynakça

  • AGAMBEN, G. (2013) Kutsal insan. 2. Basım. Çev. İ. Türkmen. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • AKGÜNDÜZ, G.Ö. (2013) Foucault’da iktidar ve beden ilişkisi. Akademik Bakış Dergisi. 38. [Çevrimiçi]. http://www.akademikbakis.org/eskisite/38/47.htm [Erişim tarihi: 20 Ekim 2015].
  • ARENDT, H. (1997) Şiddet üzerine. Çev. B. Peker. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • BAUMAN, Z. (2003) Modernlik ve müphemlik. Çev. İ. Türkmen. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • BORA, A. (2012) Birlik ve beraberliğe en çok muhtaç olduğumuz şu günlerde kürtaj yasağı. Amargi, 26 (Güz), s. 32-34.
  • FOUCAULT, M. (1992) Hapishanenin doğuşu. Çev. A. Kılıçbay. Ankara: İmge Yayınevi.
  • FOUCAULT, M. (1999) Bilginin arkeolojisi. Çev. V. Urhan. İstanbul: Birey Yayınları.
  • FOUCAULT, M. (2000) Özne ve iktidar. Çev. I. Ergüden ve O. Akınbay. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • FOUCAULT, M. (2002) Toplumu savunmak gerekir. Çev. Ş. Aktaş. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • FOUCAULT, M. (2003) İktidarın gözü. Çev. I. Ergüden. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • FOUCAULT, M. (2007) Cinselliğin tarihi. Çev. H. Uğur Tanrıöver. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • HALL, S. (1986) On postmodernism and articulation: an interview with Stuart Hall. Journal of Communication Inquiry, 10(2), s.53.
  • HALL, S. (1994) İdeolojinin yeniden keşfi: medya çalışmalarında baskı altında tutulanın geri dönüşü. KÜÇÜK, M. (der. ve çev.) içinde. Medya, iktidar ve ideoloji. Ankara: Ark Yayınları, s.57-104
  • KESKİN, F. (1996) Foucault’da şiddet ve iktidar. Cogito, 6, s.117-122.
  • KOĞACIOĞLU, D. (2009) Gelenek söylemleri ve iktidarın doğallaşması: namus cinayetleri örneği. Cogito, 58, s.350-385.
  • KUBİLAY, Ç. (2014) İslami muhafazakâr kadın yazarların perspektifinden kürtaj tartışması: eleştirel bir değerlendirme. Alternatif Politika, 6 (3), s.387-421.
  • PASSERAT, D. Ö. ve BEŞTAŞ, G. (2014) Gazete söyleminde gerekçelendirme. Humanitas-Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (3), s.187-202.
  • OSKAY, Ü. (2014) Kitle iletişimin kültürel işlevleri. İstanbul: İnkılap Yayınevi.
  • SHERİDAN, A. (1980) Michel Foucault: the will to truth. London: Routledge.
  • TAŞCIER, F. (2008) Siyasal alanın belirlenmesinde şiddetin rolü üzerine üç görüş: Hannah Arendt, Michel Foucault ve Giorgio Agamben. Yayımlanmamış tez (Doktora), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • WODAK, R. vd. (1999) The discursive construction of national identity. Discourse and Society, 10 (2), s.149-173.
  • YARDIMCI, S. ve SALGIRLI, S. G. (2011) Farklı bir Foucault okuması için öneriler. Toplum ve Bilim. 122 (Kasım), s.9-18
  • SABAH (2012) Bakan Akadağ’dan kürtaj yorumu. [Çevrimiçi]. http://www.sabah.com. tr/gundem/2012/05/30/bakan-akdagdan-kurtaj-yorumu [Erişim tarihi: 20/08/2015].
  • SABAH (2012) Erdoğan: sezaryenle doğuma karşıyım. [Çevrimiçi]. http://www.sabah. com.tr/gundem/2012/05/26/erdogan-sezaryenle-doguma-karsiyim [Erişim tarihi: 20/ 08/ 2015].
  • SABAH (2012) Sağlık Bakanı Akdağ’dan kürtaj açıklaması. [Çevrimiçi]. http://www. sabah.com.tr/gundem/2012/06/26/saglik-bakani-akdagdan-kurtajaciklamasi [Erişim tarihi: 20/ 08/ 2015].
  • SABAH (2012) Bakan Akdağ’dan kürtaj açıklaması. [Çevrimiçi]. http://www.sabah. com.tr/gundem/2012/05/31/bakan-akdagdan-kurtaj-aciklamasi [Erişim tarihi: 20/08/ 2015].
  • SABAH (2012) Kürtaj için referandum yapılsa. [Çevrimiçi]. http://www.sabah.com.tr/ gundem/2012/05/31/kurtaj-icin-referandum-yapilsa [Erişim tarihi: 20/08/ 2015].
  • ZAMAN (2012) Meşru mazeret olmadıkça kürtaj yaptırmak haram ve cinayettir. [Çevrimiçi]. http://www.zaman.com.tr/gundem_mesru-mazeret-olmadikcakurtaj-yaptirmak-haram-ve-cinayettir_1298295.html [Erişim tarihi: 20 /08/ 2015].
  • ZAMAN (2012) Kürtaj tasarısı hazır. [Çevrimiçi]. http://www.zaman.com.tr/_kurtajtasarisi-hazir_1307335.html [Erişim tarihi: 20 / 08/ 2015].
  • ZAMAN (2012) Bozdağ: bana göre kürtaj bir cinayettir. [Çevrimiçi]. http://www.zaman. com.tr/_bozdag-bana-gore-kurtaj-bir-cinayettir_1296244.html [Erişim tarihi: 20 /08/2015].
  • ZAMAN (2012) Bozdağ: kürtaj serbestmiş de şimdi kaldırılıyormuş havası oluşturuluyor. [Çevrimiçi]. http://www.zaman.com.tr/_bozdag-kurtaj-serbestmis-de-simdikaldiriliyormus-havasi-olusturuluyor_1298191.html [Erişim tarihi: 20 /08/ 2015].
  • ZAMAN (2012) Akdağ: kürtajla ilgili milletin vicdanına uygun bir yol bulacağız. [Çevrimiçi]. http://www.zaman.com.tr/_akdag-kurtajla-ilgili-milletinvicdanina-uygun-bir-yol-bulacagiz_1302156.html [Erişim tarihi: 20 /08/ 2015].
  • ZAMAN (2012) Dicle Üniversitesik kürtajı araştırdı: toplumun geneli kürtaja karşı. [Çevrimiçi]. http://www.zaman.com.tr/gundem_dicle-universitesi-kurtajiarastirdi-toplum-genel-anlamda-kurtaja-karsi_1315687.html [Erişim tarihi: 20 /08/ 2015].

The Power of Violence in the Abortion News’ Discourse

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 2, 179 - 201, 30.11.2015

Nüket Elpeze Ergeç

https://doi.org/10.24955/ilef.305322

Öz

In this study, news discourse on violence is examined through Michel Foucault’s
conceptualization of bio-power. Discourse on “abortion law” in two daily newspapers in
Turkey (Sabah and Zaman) are explored through critical discourse analysis. The concept
of violence understood as a violation is regarded as an aspect of refined violence practice
and a reflection of bio-power. This study asserts that the power disciplining and regulating
everything related to body and population is everywhere and it justifies and normalizes
the violence through news discourse.

Anahtar Kelimeler

Foucault biopower abortion rights violence discourse

Kaynakça

  • AGAMBEN, G. (2013) Kutsal insan. 2. Basım. Çev. İ. Türkmen. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • AKGÜNDÜZ, G.Ö. (2013) Foucault’da iktidar ve beden ilişkisi. Akademik Bakış Dergisi. 38. [Çevrimiçi]. http://www.akademikbakis.org/eskisite/38/47.htm [Erişim tarihi: 20 Ekim 2015].
  • ARENDT, H. (1997) Şiddet üzerine. Çev. B. Peker. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • BAUMAN, Z. (2003) Modernlik ve müphemlik. Çev. İ. Türkmen. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • BORA, A. (2012) Birlik ve beraberliğe en çok muhtaç olduğumuz şu günlerde kürtaj yasağı. Amargi, 26 (Güz), s. 32-34.
  • FOUCAULT, M. (1992) Hapishanenin doğuşu. Çev. A. Kılıçbay. Ankara: İmge Yayınevi.
  • FOUCAULT, M. (1999) Bilginin arkeolojisi. Çev. V. Urhan. İstanbul: Birey Yayınları.
  • FOUCAULT, M. (2000) Özne ve iktidar. Çev. I. Ergüden ve O. Akınbay. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • FOUCAULT, M. (2002) Toplumu savunmak gerekir. Çev. Ş. Aktaş. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • FOUCAULT, M. (2003) İktidarın gözü. Çev. I. Ergüden. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • FOUCAULT, M. (2007) Cinselliğin tarihi. Çev. H. Uğur Tanrıöver. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • HALL, S. (1986) On postmodernism and articulation: an interview with Stuart Hall. Journal of Communication Inquiry, 10(2), s.53.
  • HALL, S. (1994) İdeolojinin yeniden keşfi: medya çalışmalarında baskı altında tutulanın geri dönüşü. KÜÇÜK, M. (der. ve çev.) içinde. Medya, iktidar ve ideoloji. Ankara: Ark Yayınları, s.57-104
  • KESKİN, F. (1996) Foucault’da şiddet ve iktidar. Cogito, 6, s.117-122.
  • KOĞACIOĞLU, D. (2009) Gelenek söylemleri ve iktidarın doğallaşması: namus cinayetleri örneği. Cogito, 58, s.350-385.
  • KUBİLAY, Ç. (2014) İslami muhafazakâr kadın yazarların perspektifinden kürtaj tartışması: eleştirel bir değerlendirme. Alternatif Politika, 6 (3), s.387-421.
  • PASSERAT, D. Ö. ve BEŞTAŞ, G. (2014) Gazete söyleminde gerekçelendirme. Humanitas-Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (3), s.187-202.
  • OSKAY, Ü. (2014) Kitle iletişimin kültürel işlevleri. İstanbul: İnkılap Yayınevi.
  • SHERİDAN, A. (1980) Michel Foucault: the will to truth. London: Routledge.
  • TAŞCIER, F. (2008) Siyasal alanın belirlenmesinde şiddetin rolü üzerine üç görüş: Hannah Arendt, Michel Foucault ve Giorgio Agamben. Yayımlanmamış tez (Doktora), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • WODAK, R. vd. (1999) The discursive construction of national identity. Discourse and Society, 10 (2), s.149-173.
  • YARDIMCI, S. ve SALGIRLI, S. G. (2011) Farklı bir Foucault okuması için öneriler. Toplum ve Bilim. 122 (Kasım), s.9-18
  • SABAH (2012) Bakan Akadağ’dan kürtaj yorumu. [Çevrimiçi]. http://www.sabah.com. tr/gundem/2012/05/30/bakan-akdagdan-kurtaj-yorumu [Erişim tarihi: 20/08/2015].
  • SABAH (2012) Erdoğan: sezaryenle doğuma karşıyım. [Çevrimiçi]. http://www.sabah. com.tr/gundem/2012/05/26/erdogan-sezaryenle-doguma-karsiyim [Erişim tarihi: 20/ 08/ 2015].
  • SABAH (2012) Sağlık Bakanı Akdağ’dan kürtaj açıklaması. [Çevrimiçi]. http://www. sabah.com.tr/gundem/2012/06/26/saglik-bakani-akdagdan-kurtajaciklamasi [Erişim tarihi: 20/ 08/ 2015].
  • SABAH (2012) Bakan Akdağ’dan kürtaj açıklaması. [Çevrimiçi]. http://www.sabah. com.tr/gundem/2012/05/31/bakan-akdagdan-kurtaj-aciklamasi [Erişim tarihi: 20/08/ 2015].
  • SABAH (2012) Kürtaj için referandum yapılsa. [Çevrimiçi]. http://www.sabah.com.tr/ gundem/2012/05/31/kurtaj-icin-referandum-yapilsa [Erişim tarihi: 20/08/ 2015].
  • ZAMAN (2012) Meşru mazeret olmadıkça kürtaj yaptırmak haram ve cinayettir. [Çevrimiçi]. http://www.zaman.com.tr/gundem_mesru-mazeret-olmadikcakurtaj-yaptirmak-haram-ve-cinayettir_1298295.html [Erişim tarihi: 20 /08/ 2015].
  • ZAMAN (2012) Kürtaj tasarısı hazır. [Çevrimiçi]. http://www.zaman.com.tr/_kurtajtasarisi-hazir_1307335.html [Erişim tarihi: 20 / 08/ 2015].
  • ZAMAN (2012) Bozdağ: bana göre kürtaj bir cinayettir. [Çevrimiçi]. http://www.zaman. com.tr/_bozdag-bana-gore-kurtaj-bir-cinayettir_1296244.html [Erişim tarihi: 20 /08/2015].
  • ZAMAN (2012) Bozdağ: kürtaj serbestmiş de şimdi kaldırılıyormuş havası oluşturuluyor. [Çevrimiçi]. http://www.zaman.com.tr/_bozdag-kurtaj-serbestmis-de-simdikaldiriliyormus-havasi-olusturuluyor_1298191.html [Erişim tarihi: 20 /08/ 2015].
  • ZAMAN (2012) Akdağ: kürtajla ilgili milletin vicdanına uygun bir yol bulacağız. [Çevrimiçi]. http://www.zaman.com.tr/_akdag-kurtajla-ilgili-milletinvicdanina-uygun-bir-yol-bulacagiz_1302156.html [Erişim tarihi: 20 /08/ 2015].
  • ZAMAN (2012) Dicle Üniversitesik kürtajı araştırdı: toplumun geneli kürtaja karşı. [Çevrimiçi]. http://www.zaman.com.tr/gundem_dicle-universitesi-kurtajiarastirdi-toplum-genel-anlamda-kurtaja-karsi_1315687.html [Erişim tarihi: 20 /08/ 2015].
Toplam 33 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Makaleler
Yazarlar

Nüket Elpeze Ergeç

Yayımlanma Tarihi 30 Kasım 2015
Yayımlandığı Sayı Yıl 2015Cilt: 2 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Elpeze Ergeç, N. (2015). Kürtaj Haberleri Söyleminde Şiddetin İktidarı. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 2(2), 179-201. https://doi.org/10.24955/ilef.305322
AMA Elpeze Ergeç N. Kürtaj Haberleri Söyleminde Şiddetin İktidarı. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi. Kasım 2015;2(2):179-201. doi:10.24955/ilef.305322
Chicago Elpeze Ergeç, Nüket. “Kürtaj Haberleri Söyleminde Şiddetin İktidarı”. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi 2, sy. 2 (Kasım 2015): 179-201. https://doi.org/10.24955/ilef.305322.
EndNote Elpeze Ergeç N (01 Kasım 2015) Kürtaj Haberleri Söyleminde Şiddetin İktidarı. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi 2 2 179–201.
IEEE N. Elpeze Ergeç, “Kürtaj Haberleri Söyleminde Şiddetin İktidarı”, Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, c. 2, sy. 2, ss. 179–201, 2015, doi: 10.24955/ilef.305322.
ISNAD Elpeze Ergeç, Nüket. “Kürtaj Haberleri Söyleminde Şiddetin İktidarı”. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi 2/2 (Kasım 2015), 179-201. https://doi.org/10.24955/ilef.305322.
JAMA Elpeze Ergeç N. Kürtaj Haberleri Söyleminde Şiddetin İktidarı. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi. 2015;2:179–201.
MLA Elpeze Ergeç, Nüket. “Kürtaj Haberleri Söyleminde Şiddetin İktidarı”. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, c. 2, sy. 2, 2015, ss. 179-01, doi:10.24955/ilef.305322.
Vancouver Elpeze Ergeç N. Kürtaj Haberleri Söyleminde Şiddetin İktidarı. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi. 2015;2(2):179-201.