Korkuyorum Anne’de Hegemonik Erkekliğin Yapı Sökümü
Year 2016,
Volume: 3 Issue: 2, 125 - 142, 19.12.2016
Ö. Nilay Erbalaban Gürbüz
Abstract
Toplumsal cinsiyet çalışmaları 1970’li yıllardan itibaren ‘erkeklik’ ve kültürel yapılar arasındaki
ilişkiye odaklanmaya başlamıştır. Bu araştırmalar erkekliğin tek bir tanımı olamayacağını ve erkeklik
tanımının toplumsal iktidar ilişkileriyle iç içe geçtiğini göstermiştir. Türkiye sinemasında 2000’li yılların
başından itibaren farklı ‘erkeklik’ temsilleri yer almaya başlamıştır. Bu erkek karakterler toplumsal
cinsiyete ait geleneksel rollerin dışında özellikler göstermektedir. Bu filmler erkek çalışmalarına ait
kuramsal birikimi tartışmak için önemli kaynaklar haline gelmektedir.
Bu makale iktidar kurmanın aracı olan “hegemonik erkeklik” kuramından yola çıkarak Korkuyorum
Anne filmindeki erkeklik temsillerine odaklanacaktır. İdeal erkek kimliğinin dışında kalarak,
bu kurgusal erkek kimliğinin parçalanması filmdeki karakterler bağlamında gösterilecektir. Bu
karakterler incelenirken modern ulus devletin ve ataerkil ideolojinin iktidar aracı olan kavramlardan
faydalanılacaktır.
References
- 1 Reawyn W. Connell, Toplumsal Cinsiyet ve İktidar, çev. Cem Soydemir ( İstanbul: Ayrıntı Yayınları,
2016), 245.
- 2 Serpil Sancar, Erkeklik: İmkansız İktidar (İstanbul: Metis Yayınları, 2011), 24.
- 3 Henrik Berg, “Masculunities in Early Helenistic Athens,” What is Masculunity? Historical
Dynamics from Antiquity to Contemporary World içinde, ed. John H. Arnold ve Sean Brady
(New York: Palgrave Macmillan, 2011), 100.
- 4 Lynne Segal, “Yarışan Erkeklikler: Erkeklik-Erkek İdeali,” çev.Volkan Ersoy, Birikim Dergisi,
erişim tarihi 10 Mart 2015, http://www.birikimdergisi.com/birikim-yazi/5636/yarisan-erkeklikler-erkeklik-erkek-ideali#.Vv275OLhDIU
- 5 Raewyn W.Connell, Masculinities (Cambridge: Polity Press, 2005), 186-189.
- 6 George Lachmann Mosse, The Image Of Man: The Creation Of Modern Masculinity (New York:
Oxford University Press, 1996), 18.
- 7 Berfin Emre Çetin, The Paramilitary Hero on Turkish Television: A Case Study on Valley of The
Wolves (Newcastle: Cambridge Scholars Publishing, 2015), 43.
- 8 Mehmet Bozok, “Feminizmin Erkekler Cephesindeki Yankısı,” Cogito 58 (Bahar, 2009): 274.
- 9 Connell, Masculinities, 246.
- 10 Richard Howson, Challenging Hegemonic Masculinity (London: Routledge, 2006), 7.
- 11 Connell, Masculinities, 247.
- 12 Sancar, Erkeklik, 153.
- 13 Sancar, Erkeklik, 158-174.
- 14 Sancar, Erkeklik, 168.
- 15 Sancar, Erkeklik, 164-165.
- 16 Elias Canetti, Kitle ve İktidar, çev. Gülşat Aygen (İstanbul:Ayrıntı Yayınları, 1998), 383-391.
- 17 V.Spike Peterson, “Gendered Identities, Ideologies and Practices in the Context of Warand
Militarism,” Gender, War and Militarism: Femist Perspective içinde, ed. Laura Sjoberg ve Sandra
Via (Connecticut: Greenwood Publishing Group, 2010), 23.
- 18 Ömer Turan, “Esas Duruş!: Kışla Deneyimleri ya da Türkiye’de Zorunlu Askerliğin Antropolojisi,”
Erkek Millet Asker Millet Türkiye’de Militarizm, Milliyetçilik Erkek(lik)ler içinde, der.
Nurseli Yeşim Sünbüloğlu (İstanbul: İletişim Yayınları, 2013), 316.
- 19 Nilgün Toker, “Cinsiyetçilik Her Zaman Militarist Mi?,” Amargi Dergi, ( 2007) : 37.
- 20 Pierre Clastres, Devlete Karşı Toplum, çev. Mehmet Sert ve Nedim Demirtaş (İstanbul: Ayrıntı
Yayınları, 2011), 155.
- 21 Chris Haywood ve Mairtin Mac an Ghill, Men and Masculinities (Buckingham: Open University
Press, 2003), 21.
- 22 George Lachman Mosse, The Image Of Man: The Creation Of Modern Masculinity (New York:
Oxford University Press, 1996), 6.
- 23 Yiğit Akın, Gürbüz ve Yavuz Evlatlar: Erken Cumhuriyet’te Beden Terbiyesi ve Spor (İstanbul: İletişim
Yayınları, 2004), 153.
- 24 Hilmi Maktav, Türkiye Sinemasında Tarih ve Siyaset (İstanbul: Agora Kitaplığı, 2013), 8.
- 25 Ahmet Oktan, “Türk Sinemasında Hegemonik Erkeklikten Erkeklik Krizine: Yazı-Tura Ve Erkeklik
Bunalımının Sınırları,” Selçuk İletişim Fakültesi Dergisi 5/2 (2008): 153.
- 26 Eren Yüksel, “2000’ler Türkiye Sinemasında Erkeklik Krizi ve Erkek Kimliğinin İnşası” (doktora
tezi, Ankara Üniversitesi, 2013). Yök Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp,
151.
- 27 Jacques Lacan, Psikanalizin Dört Temel Kavramı, çev. Nilüfer Erdem (İstanbul: Metis Yayınları,
2013), 262.
- 28 Sancar, Erkeklik, 253.
- 29 Deniz Kandiyoti, Cariyeler Bacılar Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, çev. Şirin Tekeli
vd. (İstanbul: Metis Yayınları, 1997), 170.
- 30 Eren Yüksel, “2000’ler Türkiye,” 170.
- 31 Michel Foucault, Hapishanenin Doğuşu, çev. Mehmet Ali Kılıçbay (Ankara: İmge Yayınları,
2000), 211.
- 32 Herb Goldberg, Erkek Olmanın Tehlikeleri, çev. Selçuk Budak (Ankara: Öteki Yayınları, 1992),
67.
- 33 Joanne Nagel, “Erkeklik ve Milliyetçilik: Ulusun İnşasında Toplumsal Cinsiyet ve Cinsellik,”
Vatan, Millet, Kadınlar içinde, der. Ayşegül Altınay (İstanbul: İletişim Yayınları, 2004), 79.
- 34 Nurseli Yeşim Sünbüloğlu, “Sürüne Sürüne Erkek Olmak: Normatif Erkekliğin Kurucusu
Olarak Askerlik,” 2009: 10, http://www.academia.edu/3346241/_S%C3%BCr%C3%BCne_
S%C3%BCr%C3%BCne_Erkek_Olmak_Normatif_Erkekli%C4%9Fin_Kurucusu_Olarak_Askerlik_2009_
B. Erişim tarihi: 02.01.2016.
- 35 Louis Althusser, İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, çev. Mahmut Özışık ve Yusuf Alp
(İstanbul: İletişim Yayınları, 2000), 60-61.
- 36 Uğur Ferhat Korkmaz, “Parisli Bir kasabın Erkeklik Halleri,” Ankara Üniversitesi İlef Dergisi 1,
(2014): 96.
- 37 Sancar, Erkeklik, 253.
Deconstruction of Hegemonic Masculinity in Mommy, I’m Scared
Year 2016,
Volume: 3 Issue: 2, 125 - 142, 19.12.2016
Ö. Nilay Erbalaban Gürbüz
Abstract
Gender studies have begun to focus on relationship between ‘masculinity’ and cultural
structures since 1970s. These researches showed that not a single definition of masculinity
and definition of masculinity closely intertwined with social power bonds. In Turkey cinema
different masculinities have been represented since the early 2000s. These male characters are
different from traditional roles of gender. These films have become important sources to discuss
theoretical heritage of the masculinity studies.
This article focuses representations of masculinity in Korkuyorum Anne by use “hegemonic
masculinity” theory. Characters based on film will be showed against the ideal male identity.
And will be benefited notions of the modern nation-state and the patriarchal ideology of
power.
References
- 1 Reawyn W. Connell, Toplumsal Cinsiyet ve İktidar, çev. Cem Soydemir ( İstanbul: Ayrıntı Yayınları,
2016), 245.
- 2 Serpil Sancar, Erkeklik: İmkansız İktidar (İstanbul: Metis Yayınları, 2011), 24.
- 3 Henrik Berg, “Masculunities in Early Helenistic Athens,” What is Masculunity? Historical
Dynamics from Antiquity to Contemporary World içinde, ed. John H. Arnold ve Sean Brady
(New York: Palgrave Macmillan, 2011), 100.
- 4 Lynne Segal, “Yarışan Erkeklikler: Erkeklik-Erkek İdeali,” çev.Volkan Ersoy, Birikim Dergisi,
erişim tarihi 10 Mart 2015, http://www.birikimdergisi.com/birikim-yazi/5636/yarisan-erkeklikler-erkeklik-erkek-ideali#.Vv275OLhDIU
- 5 Raewyn W.Connell, Masculinities (Cambridge: Polity Press, 2005), 186-189.
- 6 George Lachmann Mosse, The Image Of Man: The Creation Of Modern Masculinity (New York:
Oxford University Press, 1996), 18.
- 7 Berfin Emre Çetin, The Paramilitary Hero on Turkish Television: A Case Study on Valley of The
Wolves (Newcastle: Cambridge Scholars Publishing, 2015), 43.
- 8 Mehmet Bozok, “Feminizmin Erkekler Cephesindeki Yankısı,” Cogito 58 (Bahar, 2009): 274.
- 9 Connell, Masculinities, 246.
- 10 Richard Howson, Challenging Hegemonic Masculinity (London: Routledge, 2006), 7.
- 11 Connell, Masculinities, 247.
- 12 Sancar, Erkeklik, 153.
- 13 Sancar, Erkeklik, 158-174.
- 14 Sancar, Erkeklik, 168.
- 15 Sancar, Erkeklik, 164-165.
- 16 Elias Canetti, Kitle ve İktidar, çev. Gülşat Aygen (İstanbul:Ayrıntı Yayınları, 1998), 383-391.
- 17 V.Spike Peterson, “Gendered Identities, Ideologies and Practices in the Context of Warand
Militarism,” Gender, War and Militarism: Femist Perspective içinde, ed. Laura Sjoberg ve Sandra
Via (Connecticut: Greenwood Publishing Group, 2010), 23.
- 18 Ömer Turan, “Esas Duruş!: Kışla Deneyimleri ya da Türkiye’de Zorunlu Askerliğin Antropolojisi,”
Erkek Millet Asker Millet Türkiye’de Militarizm, Milliyetçilik Erkek(lik)ler içinde, der.
Nurseli Yeşim Sünbüloğlu (İstanbul: İletişim Yayınları, 2013), 316.
- 19 Nilgün Toker, “Cinsiyetçilik Her Zaman Militarist Mi?,” Amargi Dergi, ( 2007) : 37.
- 20 Pierre Clastres, Devlete Karşı Toplum, çev. Mehmet Sert ve Nedim Demirtaş (İstanbul: Ayrıntı
Yayınları, 2011), 155.
- 21 Chris Haywood ve Mairtin Mac an Ghill, Men and Masculinities (Buckingham: Open University
Press, 2003), 21.
- 22 George Lachman Mosse, The Image Of Man: The Creation Of Modern Masculinity (New York:
Oxford University Press, 1996), 6.
- 23 Yiğit Akın, Gürbüz ve Yavuz Evlatlar: Erken Cumhuriyet’te Beden Terbiyesi ve Spor (İstanbul: İletişim
Yayınları, 2004), 153.
- 24 Hilmi Maktav, Türkiye Sinemasında Tarih ve Siyaset (İstanbul: Agora Kitaplığı, 2013), 8.
- 25 Ahmet Oktan, “Türk Sinemasında Hegemonik Erkeklikten Erkeklik Krizine: Yazı-Tura Ve Erkeklik
Bunalımının Sınırları,” Selçuk İletişim Fakültesi Dergisi 5/2 (2008): 153.
- 26 Eren Yüksel, “2000’ler Türkiye Sinemasında Erkeklik Krizi ve Erkek Kimliğinin İnşası” (doktora
tezi, Ankara Üniversitesi, 2013). Yök Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp,
151.
- 27 Jacques Lacan, Psikanalizin Dört Temel Kavramı, çev. Nilüfer Erdem (İstanbul: Metis Yayınları,
2013), 262.
- 28 Sancar, Erkeklik, 253.
- 29 Deniz Kandiyoti, Cariyeler Bacılar Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, çev. Şirin Tekeli
vd. (İstanbul: Metis Yayınları, 1997), 170.
- 30 Eren Yüksel, “2000’ler Türkiye,” 170.
- 31 Michel Foucault, Hapishanenin Doğuşu, çev. Mehmet Ali Kılıçbay (Ankara: İmge Yayınları,
2000), 211.
- 32 Herb Goldberg, Erkek Olmanın Tehlikeleri, çev. Selçuk Budak (Ankara: Öteki Yayınları, 1992),
67.
- 33 Joanne Nagel, “Erkeklik ve Milliyetçilik: Ulusun İnşasında Toplumsal Cinsiyet ve Cinsellik,”
Vatan, Millet, Kadınlar içinde, der. Ayşegül Altınay (İstanbul: İletişim Yayınları, 2004), 79.
- 34 Nurseli Yeşim Sünbüloğlu, “Sürüne Sürüne Erkek Olmak: Normatif Erkekliğin Kurucusu
Olarak Askerlik,” 2009: 10, http://www.academia.edu/3346241/_S%C3%BCr%C3%BCne_
S%C3%BCr%C3%BCne_Erkek_Olmak_Normatif_Erkekli%C4%9Fin_Kurucusu_Olarak_Askerlik_2009_
B. Erişim tarihi: 02.01.2016.
- 35 Louis Althusser, İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, çev. Mahmut Özışık ve Yusuf Alp
(İstanbul: İletişim Yayınları, 2000), 60-61.
- 36 Uğur Ferhat Korkmaz, “Parisli Bir kasabın Erkeklik Halleri,” Ankara Üniversitesi İlef Dergisi 1,
(2014): 96.
- 37 Sancar, Erkeklik, 253.