Öz
Bu çalışma Zeki Demirkubuz’un şiddet olgusunu anlama ve aktarma biçimini ele almaktadır.
Çalışmanın amacı sinema anlatısını yalnızca şiddeti anlamak için araç olarak kullanmak
değil, daha çok sinema anlatısıyla kurulan tekil, küçük ve “anlamsız” hayatların eşliğinde
şiddetin dönüştürdüğü dünyanın anlaşılabilir kılınabilmesidir. Bu amaç doğrultusunda,
Demirkubuz’un şiddeti “bir insanlık hali” olarak konumlandırdığı Masumiyet (1997) ve Kader
(2006) filmlerindeki şiddet olgusu detaylı bir film analizi ile bahsi geçen sorunsal bağlamında
tanımlanmaya çalışılmaktadır. Demirkubuz’un Kader ve Masumiyet filmlerinde yarattığı
sinematografik dil auteur eleştirisine göre incelenmiş; bu inceleme mizansen eleştirisiyle
desteklenerek Demirkubuz sinemasında şiddetin farklılaşan görünümleri ortaya konulmaya
çalışılmıştır. Çalışma, Demirkubuz’un anlatılarında yarattığı karakter atmosferinin etkisiyle
Türkiye sineması içerisinde şiddeti görünür hale getiren önemli yönetmenler arasında
bulunduğunu ortaya koymaktadır. Demirkubuz’un hayata yenilmiş ve kadere boyun eğmiş
karakterlerinin şiddet olgusunu açık bir biçimde gözler önüne seren bir özellik taşıdığı
gözlemlenmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- ARENDT, H. (2014) Şiddet üzerine. İstanbul: İletişim Yayınları.
- BALIBAR, E. (2014) Şiddet ve siyaset: bazı sorular. BALIBAR, E., İNSEL, A. ve
- SELEK, P. (der.) içinde. Şiddet, siyaset ve medenilik. İstanbul: İletişim Yayınları, s.57-80.
- BAUDRILLARD, J. (2008) Tüketim toplumu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- BAUMAN, Z. (2005) Bireyselleşmiş toplum. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- BENJAMIN, W. (2010) Şiddetin eleştirisi üzerine. ÇELEBİ, A. (der.) içinde. Şiddetin eleştirisi üzerine. İstanbul: Metis Yayınları, s.19-43.
- CONNELL, R. W. (1998) Toplumsal cinsiyet ve iktidar. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- COPET-ROUGIER, E. (1989) ‘Le Mal Court’: başsız bir toplumda görünen ve görünmeyen şiddet-kamerun’daki mkakoklar. RICHES, D. (der.) içinde. Antropolojik açıdan şiddet. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, s.69-93.
- COVER, R. (2010) Şiddet ve söz. ÇELEBİ, A. (der.) içinde. Şiddetin eleştirisi üzerine. İstanbul: Metis Yayınları, s.175-214.
- DERRIDA, J. (2010) Yasanın gücü: otoritenin mistik temeli. ÇELEBİ, A. (der.) içinde. Şiddetin eleştirisi üzerine. İstanbul: Metis Yayınları, s.43-134.
- ERGÜDEN, I. (2014) Örnek bir şiddet mekânı: hapishane. Cogito Dergisi, 6-7, s.109- 117.
- ERTEN, Y. ve ARDALI, C. (2014) Saldırganlık, şiddet ve terörün psikososyal yapıları. Cogito Dergisi, 6-7, s.143-165.
- FREUD, S. (2009) Uygarlığın huzursuzluğu. İstanbul: Metis Yayınları.
- GÜRLE, M. (2012) Masumiyet ve kader: oyalanmanın estetiğine dair. ARSLAN, U. T. (der.) içinde. Bir kapıdan gireceksin: Türkiye sineması üzerine denemeler. İstanbul: Metis Yayınları, s.31-45.
- İSKENDER, K. (2014) Beş dakika delikanlı olmanın dayanılmaz sıkıcılığı. Cogito Dergisi, 6-7, s.297-299.
- KARACA, N. B. (2001) İdeal iyiliğin yolu kötülüğü anlamaktan geçiyor. Aksiyon Dergisi, 363. 17 Kasım 2001. [Çevrimiçi]. http://www.aksiyon.com.tr/nihalbengisu-karaca/ideal-iyiligin-yolu-kotulugu-anlamaktan-geciyor_508253 [Erişim tarihi: 28.01.2015].
- LORENZ, K. (2008) İşte insan: saldırganlığın doğası üzerine. İstanbul: Cumhuriyet Yayınları.
- PARKIN, D. (1989) Şiddet ve irade. RICHES, D. (der.) içinde. Antropolojik açıdan şiddet. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, s.249-271.
- RICHES, D. (1989) Şiddet olgusu. RICHES, D. (der.) içinde. Antropolojik açıdan şiddet. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, s.10-42.
- SOFSKY, W. (2009) Dehşetli zamanlar: amok, terör, savaş. İstanbul: İletişim Yayınları.
- SOMERSAN, S. (2014) Şiddetin iki yüzü. Cogito Dergisi, 6-7, s.41-51.
- SUNER, A. (2006) Hayalet ev: yeni Türk sinemasında aidiyet, kimlik ve bellek. İstanbul: Metis Yayınları.
- WILLIAMS, R. (2011) Anahtar sözcükler. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Anonim (2014) Şiddet Üzerine Bildiri. Cogito Dergisi, 6-7, s.37-41.
- WOLLEN, P. (2004) Sinemada göstergeler ve anlam. İstanbul: Metis Yayınları.
Öz
This article focuses on how Zeki Demirkubuz approaches to the phenomenon of
violence in his movies. The study aims at making the world transformed by violence
comprehensible, rather than using the film narrative only as a means to discover
the concept of violence. The phenomena of violence in Innocence (1997), in which
Demirkubuz views violence as “a way of human nature”, and Destiny (2006) are
subjected to detailed film analysis The cinematographic language created by Demirkubuz
in the above mentioned movies is examined through auteur analysis. The diversifying
appearances of violence in Demirkubuz’s movies are revealed by an analysis informed
by mise-en-scene criticism. Thus, the article suggests that Demirkubuz, is one of the
significant directors of Turkish cinema who make violence visible through the atmosphere
he creates with his characters. It is observed that Demirkubuz’s embittered and resigned
characters unfold the phenomenon of violence in the movies analysed.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- ARENDT, H. (2014) Şiddet üzerine. İstanbul: İletişim Yayınları.
- BALIBAR, E. (2014) Şiddet ve siyaset: bazı sorular. BALIBAR, E., İNSEL, A. ve
- SELEK, P. (der.) içinde. Şiddet, siyaset ve medenilik. İstanbul: İletişim Yayınları, s.57-80.
- BAUDRILLARD, J. (2008) Tüketim toplumu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- BAUMAN, Z. (2005) Bireyselleşmiş toplum. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- BENJAMIN, W. (2010) Şiddetin eleştirisi üzerine. ÇELEBİ, A. (der.) içinde. Şiddetin eleştirisi üzerine. İstanbul: Metis Yayınları, s.19-43.
- CONNELL, R. W. (1998) Toplumsal cinsiyet ve iktidar. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- COPET-ROUGIER, E. (1989) ‘Le Mal Court’: başsız bir toplumda görünen ve görünmeyen şiddet-kamerun’daki mkakoklar. RICHES, D. (der.) içinde. Antropolojik açıdan şiddet. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, s.69-93.
- COVER, R. (2010) Şiddet ve söz. ÇELEBİ, A. (der.) içinde. Şiddetin eleştirisi üzerine. İstanbul: Metis Yayınları, s.175-214.
- DERRIDA, J. (2010) Yasanın gücü: otoritenin mistik temeli. ÇELEBİ, A. (der.) içinde. Şiddetin eleştirisi üzerine. İstanbul: Metis Yayınları, s.43-134.
- ERGÜDEN, I. (2014) Örnek bir şiddet mekânı: hapishane. Cogito Dergisi, 6-7, s.109- 117.
- ERTEN, Y. ve ARDALI, C. (2014) Saldırganlık, şiddet ve terörün psikososyal yapıları. Cogito Dergisi, 6-7, s.143-165.
- FREUD, S. (2009) Uygarlığın huzursuzluğu. İstanbul: Metis Yayınları.
- GÜRLE, M. (2012) Masumiyet ve kader: oyalanmanın estetiğine dair. ARSLAN, U. T. (der.) içinde. Bir kapıdan gireceksin: Türkiye sineması üzerine denemeler. İstanbul: Metis Yayınları, s.31-45.
- İSKENDER, K. (2014) Beş dakika delikanlı olmanın dayanılmaz sıkıcılığı. Cogito Dergisi, 6-7, s.297-299.
- KARACA, N. B. (2001) İdeal iyiliğin yolu kötülüğü anlamaktan geçiyor. Aksiyon Dergisi, 363. 17 Kasım 2001. [Çevrimiçi]. http://www.aksiyon.com.tr/nihalbengisu-karaca/ideal-iyiligin-yolu-kotulugu-anlamaktan-geciyor_508253 [Erişim tarihi: 28.01.2015].
- LORENZ, K. (2008) İşte insan: saldırganlığın doğası üzerine. İstanbul: Cumhuriyet Yayınları.
- PARKIN, D. (1989) Şiddet ve irade. RICHES, D. (der.) içinde. Antropolojik açıdan şiddet. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, s.249-271.
- RICHES, D. (1989) Şiddet olgusu. RICHES, D. (der.) içinde. Antropolojik açıdan şiddet. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, s.10-42.
- SOFSKY, W. (2009) Dehşetli zamanlar: amok, terör, savaş. İstanbul: İletişim Yayınları.
- SOMERSAN, S. (2014) Şiddetin iki yüzü. Cogito Dergisi, 6-7, s.41-51.
- SUNER, A. (2006) Hayalet ev: yeni Türk sinemasında aidiyet, kimlik ve bellek. İstanbul: Metis Yayınları.
- WILLIAMS, R. (2011) Anahtar sözcükler. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Anonim (2014) Şiddet Üzerine Bildiri. Cogito Dergisi, 6-7, s.37-41.
- WOLLEN, P. (2004) Sinemada göstergeler ve anlam. İstanbul: Metis Yayınları.
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Kasım 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 |