Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Çelik ile Çeliknaz’ın Reklam Kokan Aşkı: Arçelik Reklamlarında Toplumsal Cinsiyet Rolleri

Yıl 2015, , 95 - 114, 10.05.2015

Zeynep Saygın Sarbay

https://doi.org/10.24955/ilef.305272
Cited By: 2

Öz

Bu makalede, Arçelik firmasının 2002’den beri Türkiye televizyonlarında yayınlanan
canlandırma karakteri Çelik ile 2012 senesinden sonra hikâyeye eklenen eşi Çeliknaz’ın
yer aldığı reklam filmleri göstergebilimsel yöntemle incelenmiş ve karakterlerin temsil
ettikleri toplumsal cinsiyet rollerinin çözümlenmesi amaçlanmıştır. 20 adet reklam
filminden ortaya çıkan anlatılar gruplanarak üç bölümde incelenmiştir. Öncelikle Çeliknaz
ve Çelik’in fiziksel özelliklerinden ve birbirleriyle olan ilişkilerinden yola çıkarak temsil
ettikleri toplumsal cinsiyetler sunulmuş; arkasından Çelik’le Çeliknaz’ın evliliği bağlamında
evlilik ilişkisinin toplumsal cinsiyet rollerindeki belirleyiciliği çözümlenmiş; son olarak da
Çelik’in evlendikten sonra edindiği yeni kimliği yorumlanmıştır. Çelik’in tek başına bulunduğu
reklamlarda toplumsal cinsiyetine dair bir vurgu yapılmamasına rağmen; varsayılan
heteronormatif yapıya “öteki” olarak Çeliknaz’ın yerleştirilmesinden sonra anlatılarda hem
Çelik’in hem de Çeliknaz’ın toplumsal cinsiyetlerini belirginleştiren anlamlar yüklenmiş
olması tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Toplumsal cinsiyet evlilik aşk gynoid reklam Arçelik

Kaynakça

  • ARÇELIK (2014) Yeniliği aşkla tasarlar [Çevrimiçi]. http://www.arcelik.com.tr/celikve-celiknaz-yilindugunu/ [Erişim tarihi: 8 Mart 2014].
  • ARÇELIK (2014) Arçelik yeniliği aşkla tasarlıyor [Çevrimiçi]. http://www.arcelik. com.tr/yilin-dugunu-sub.html [Erişim tarihi: 8 Mart 2014].
  • ARÇELIK (2014) Reklam Filmleri [Çevrimiçi]. http://www.arcelik.com.tr/reklamfilmleri.html?page=1 [Erişim tarihi: 8 Mart 2014].
  • BATI, U. ve BAYGÜL, Ş. (2006) Reklamlarda ideal kadın bedeninin sunumuna ilişkin bir içerik analizi. Yeditepe Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi, 13 (1), s. 49-73.
  • BEAUVOİR, S. D. (1993) Kadın “ikinci cins” I genç kızlık çağı. Çev. B. Onaran. İstanbul: Payel.
  • BOLOGNE, J. C. (2007) Gönül çelmenin tarihi. Çev. E. Ataçay. Ankara: Dost.
  • BUTLER, J. (2010) Cinsiyet belası, feminizm ve kimliğin altüst edilmesi. Çev. B.Ertür, Istanbul: Metis.
  • CANTEK, F. Ş. (2011) Mutfakta pişer, internete de düşer: yemek blogları kadınlara neler vaad ediyor? Kültür ve İletişim, 14 (1), s. 10-36.
  • CONNELL, R. (1998) Toplumsal cinsiyet ve iktidar: toplum, kişi ve cinsel politika. Çev. C. Soydemir. İstanbul: Ayrıntı.
  • ELLİALTI, T. (2012) Evlilik öncesi cinsellik, bekaret ve beden disiplini: kadınların “aşk” üzerinden cinsel ahlak mücadelesi. Cogito, 70-71, s. 371-397.
  • FOUCAULT, M. (2013) Cinselliğin tarihi. Çev. H. U. Tanrıöver. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • GENCEL-BEK M. ve BİNARK, M. (2000) Medya ve cinsiyetçilik. Ankara Üniversitesi
  • KASAUM [Çevrimiçi]. http://eski.bianet.org/2006/02/22/medya_ve_ cinsiyetcilik_kasaum.doc. [Erişim tarihi: 12 Mart 2015].
  • KALAN, Ö. G. (2010) Reklamda çocuğun toplumsal cinsiyet teorisi bağlamında konumlandırılışı: kinder reklam filmleri üzerine bir inceleme. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi, 1(38), s. 75-89.
  • KERNBERG, O. F. (2000) Aşk ilişkileri. Çev. A. Yıldız. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • KRAMER, L. ve BEUTEL, A. (2014) The sociology of gender: a brief ıntroduction. Oxford University Press.
  • LUHMANN, N. (1995) Aşk ve evlilik: çoğalmanın düşünyapısı. Cogito, Bahar 4, s. 217-224.
  • MORA, N. (2006) Kitle iletişim araçlarında yeniden üretilen cinsiyetçilik ve toplumda yansıması. International Journal of Human Sciences, 2(1) [Çevrimiçi]. http:// www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/29 [Erişim tarihi: 9 Mart 2015].
  • OKAN, Z. A. (1998) Dil ve cinsiyet: reklam dili çözümlemesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(5) [Çevrimiçi]. http://dergipark.ulakbim. gov.tr/cusosbil/article/view/5000000874 [Erişim tarihi: 12 Mart 2015].
  • ÖRÜCÜ, E., KILIÇ, R. ve KILIÇ, T. (2007) Cam tavan sendromu ve kadınların üst düzey yönetici pozisyonuna yükselmelerindeki engeller. Celal Bayar Üniversitesi İİBF Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14 (2), s. 117-135.
  • ÖZTÜRK, Ş. (2011) Cinsel yönelimler ve queen kuram. Cogito, 65-66, s. 5-6.
  • PİRA, A. ve ELGÜN, A. (2004) Toplumsal cinsiyeti inşa eden bir kurum olarak medya: reklamlar aracılığıyla ataerkil ideolojinin yeniden üretilmesi [Çevrimiçi]. http://cim.anadolu.edu.tr/pdf/2004/1130848482.pdf [Erişim tarihi: 12 Mart 2015].
  • WILLIAMS, R. (2003) Televizyon teknoloji ve kültürel biçim. Çev. A. Türkbağ, Ankara: Dost Yayınları.

The Promotional Love of Çelik and Çeliknaz Gender Roles in Arçelik Commercial Films

Yıl 2015, , 95 - 114, 10.05.2015

Zeynep Saygın Sarbay

https://doi.org/10.24955/ilef.305272
Cited By: 2

Öz

This article aims to analyse the representation of gender through a semiotic analysis by
examining the commercial films of animation characters of Arçelik, Çelik and Çeliknaz
added to the story in 2012. The narratives, collected from 20 commercial films, are
grouped in three sections. Firstly the gender codes are presented by examining the
physical properties of Çelik and Çeliknaz and their relations with each other; secondly the
determination of gender roles are analysed in the context of marriage and finally the new
identity Çelik gained after the marriage is interpreted. Although the gender issue is not
emphasized in the commercial films in which Çelik is alone; after Çeliknaz is placed as an
“other” into heteronormative structure, the gender emphasis of both characters in the
films are discussed. 

Anahtar Kelimeler

Gender marriage love gynoid commercial films Arçelik

Kaynakça

  • ARÇELIK (2014) Yeniliği aşkla tasarlar [Çevrimiçi]. http://www.arcelik.com.tr/celikve-celiknaz-yilindugunu/ [Erişim tarihi: 8 Mart 2014].
  • ARÇELIK (2014) Arçelik yeniliği aşkla tasarlıyor [Çevrimiçi]. http://www.arcelik. com.tr/yilin-dugunu-sub.html [Erişim tarihi: 8 Mart 2014].
  • ARÇELIK (2014) Reklam Filmleri [Çevrimiçi]. http://www.arcelik.com.tr/reklamfilmleri.html?page=1 [Erişim tarihi: 8 Mart 2014].
  • BATI, U. ve BAYGÜL, Ş. (2006) Reklamlarda ideal kadın bedeninin sunumuna ilişkin bir içerik analizi. Yeditepe Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi, 13 (1), s. 49-73.
  • BEAUVOİR, S. D. (1993) Kadın “ikinci cins” I genç kızlık çağı. Çev. B. Onaran. İstanbul: Payel.
  • BOLOGNE, J. C. (2007) Gönül çelmenin tarihi. Çev. E. Ataçay. Ankara: Dost.
  • BUTLER, J. (2010) Cinsiyet belası, feminizm ve kimliğin altüst edilmesi. Çev. B.Ertür, Istanbul: Metis.
  • CANTEK, F. Ş. (2011) Mutfakta pişer, internete de düşer: yemek blogları kadınlara neler vaad ediyor? Kültür ve İletişim, 14 (1), s. 10-36.
  • CONNELL, R. (1998) Toplumsal cinsiyet ve iktidar: toplum, kişi ve cinsel politika. Çev. C. Soydemir. İstanbul: Ayrıntı.
  • ELLİALTI, T. (2012) Evlilik öncesi cinsellik, bekaret ve beden disiplini: kadınların “aşk” üzerinden cinsel ahlak mücadelesi. Cogito, 70-71, s. 371-397.
  • FOUCAULT, M. (2013) Cinselliğin tarihi. Çev. H. U. Tanrıöver. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • GENCEL-BEK M. ve BİNARK, M. (2000) Medya ve cinsiyetçilik. Ankara Üniversitesi
  • KASAUM [Çevrimiçi]. http://eski.bianet.org/2006/02/22/medya_ve_ cinsiyetcilik_kasaum.doc. [Erişim tarihi: 12 Mart 2015].
  • KALAN, Ö. G. (2010) Reklamda çocuğun toplumsal cinsiyet teorisi bağlamında konumlandırılışı: kinder reklam filmleri üzerine bir inceleme. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi, 1(38), s. 75-89.
  • KERNBERG, O. F. (2000) Aşk ilişkileri. Çev. A. Yıldız. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • KRAMER, L. ve BEUTEL, A. (2014) The sociology of gender: a brief ıntroduction. Oxford University Press.
  • LUHMANN, N. (1995) Aşk ve evlilik: çoğalmanın düşünyapısı. Cogito, Bahar 4, s. 217-224.
  • MORA, N. (2006) Kitle iletişim araçlarında yeniden üretilen cinsiyetçilik ve toplumda yansıması. International Journal of Human Sciences, 2(1) [Çevrimiçi]. http:// www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/29 [Erişim tarihi: 9 Mart 2015].
  • OKAN, Z. A. (1998) Dil ve cinsiyet: reklam dili çözümlemesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(5) [Çevrimiçi]. http://dergipark.ulakbim. gov.tr/cusosbil/article/view/5000000874 [Erişim tarihi: 12 Mart 2015].
  • ÖRÜCÜ, E., KILIÇ, R. ve KILIÇ, T. (2007) Cam tavan sendromu ve kadınların üst düzey yönetici pozisyonuna yükselmelerindeki engeller. Celal Bayar Üniversitesi İİBF Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14 (2), s. 117-135.
  • ÖZTÜRK, Ş. (2011) Cinsel yönelimler ve queen kuram. Cogito, 65-66, s. 5-6.
  • PİRA, A. ve ELGÜN, A. (2004) Toplumsal cinsiyeti inşa eden bir kurum olarak medya: reklamlar aracılığıyla ataerkil ideolojinin yeniden üretilmesi [Çevrimiçi]. http://cim.anadolu.edu.tr/pdf/2004/1130848482.pdf [Erişim tarihi: 12 Mart 2015].
  • WILLIAMS, R. (2003) Televizyon teknoloji ve kültürel biçim. Çev. A. Türkbağ, Ankara: Dost Yayınları.
Toplam 23 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Makaleler
Yazarlar

Zeynep Saygın Sarbay

Yayımlanma Tarihi 10 Mayıs 2015
Yayımlandığı Sayı Yıl 2015

Kaynak Göster

APA Saygın Sarbay, Z. (2015). Çelik ile Çeliknaz’ın Reklam Kokan Aşkı: Arçelik Reklamlarında Toplumsal Cinsiyet Rolleri. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 2(1), 95-114. https://doi.org/10.24955/ilef.305272
AMA Saygın Sarbay Z. Çelik ile Çeliknaz’ın Reklam Kokan Aşkı: Arçelik Reklamlarında Toplumsal Cinsiyet Rolleri. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi. Haziran 2015;2(1):95-114. doi:10.24955/ilef.305272
Chicago Saygın Sarbay, Zeynep. “Çelik Ile Çeliknaz’ın Reklam Kokan Aşkı: Arçelik Reklamlarında Toplumsal Cinsiyet Rolleri”. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi 2, sy. 1 (Haziran 2015): 95-114. https://doi.org/10.24955/ilef.305272.
EndNote Saygın Sarbay Z (01 Haziran 2015) Çelik ile Çeliknaz’ın Reklam Kokan Aşkı: Arçelik Reklamlarında Toplumsal Cinsiyet Rolleri. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi 2 1 95–114.
IEEE Z. Saygın Sarbay, “Çelik ile Çeliknaz’ın Reklam Kokan Aşkı: Arçelik Reklamlarında Toplumsal Cinsiyet Rolleri”, Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, c. 2, sy. 1, ss. 95–114, 2015, doi: 10.24955/ilef.305272.
ISNAD Saygın Sarbay, Zeynep. “Çelik Ile Çeliknaz’ın Reklam Kokan Aşkı: Arçelik Reklamlarında Toplumsal Cinsiyet Rolleri”. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi 2/1 (Haziran 2015), 95-114. https://doi.org/10.24955/ilef.305272.
JAMA Saygın Sarbay Z. Çelik ile Çeliknaz’ın Reklam Kokan Aşkı: Arçelik Reklamlarında Toplumsal Cinsiyet Rolleri. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi. 2015;2:95–114.
MLA Saygın Sarbay, Zeynep. “Çelik Ile Çeliknaz’ın Reklam Kokan Aşkı: Arçelik Reklamlarında Toplumsal Cinsiyet Rolleri”. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, c. 2, sy. 1, 2015, ss. 95-114, doi:10.24955/ilef.305272.
Vancouver Saygın Sarbay Z. Çelik ile Çeliknaz’ın Reklam Kokan Aşkı: Arçelik Reklamlarında Toplumsal Cinsiyet Rolleri. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi. 2015;2(1):95-114.

Cited By

Reklamlarda Emeğin Görünmez Kılınması: Süt Ürünleri Reklamları Üzerinden Bir Analiz
Galatasaray Üniversitesi İleti-ş-im Dergisi
https://doi.org/10.16878/gsuilet.258976
Medyada Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Bebek Bezi Reklamlarının İncelenmesi
Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
https://doi.org/10.18037/ausbd.1272596